Baş ve Boyun Kanserleri
Baş ve boyun kanserleri, bu bölgelerdeki herhangi bir organı tutabilir ve gırtlak, dudak, ağız, boğaz, yutak, geniz, burun sinüsleri, tükrük bezleri, tiroid bezi, yemek borusu kanserleri şeklinde karşımıza çıkabilir.
Baş ve boyun kanserlerinin yüzde 90'ı belirli faktörlere uzun süre maruz kaldıktan sonra ortaya çıkar. Tütün (sigara, puro, çiğneme tütünü veya enfiye) ve alkollü içeceklerin kullanımı ağız, boğaz, gırtlak ve dil kanserleri ile yakından ilişkilidir.
Baş veya boyunda başlayan kanserler genellikle başka bir yere yayılmadan önce boyundaki lenf bezlerine yayılır. Boyunda iki haftadan uzun süren bir şişlik, mümkün olan en kısa sürede bir doktor tarafından görülmelidir. Tabii ki, tüm şişlikler kanser değildir. Bir kısmı ağrılıdır ve antibiyotik tedavisiyle küçültülebilir. Ancak boyun kitleleri ağız (oral kavite), boğaz (farinks), gırtlak (larinks), tiroid bezi kanseri veya belirli lenfomalar veya kan kanserlerinin ilk belirtisi olabilir. Bu tür kitleler genellikle ağrısızdır ve istikrarlı bir şekilde büyümeye devam eder.
Gırtlak kanserlerinin çoğu seste değişikliklere neden olur. İki haftadan uzun süren ses değişikliği durumunda ses telleri kontrol edilmelidir. Ağız veya dil kanserlerinin çoğu, yara, ağrı veya şişliğe neden olur. Boğaz veya yemek borusu kanseri katı gıdaların yutulmasını zorlaştırabilir. Yutma sırasında oluşan kulak ağrısı yutak tümörü belirtisi olabilir. Bu özellikle yutma güçlüğü, ses kısıklığı veya boyunda kitleyle birlikte ise çoğu zaman kanserdir.
Bu şikayetlerin pek çoğu kanser olmadan da ortaya çıkabilir. Aslında, çoğu zaman bu tür şikâyetler başka bir durumdan dolayı meydana gelir. Bu nedenle fazla endişelenmeden muayene olmalı, gerekli tetkikler yaptırılmalıdır.
Baş ve boyunun herhangi bir bölgesindeki kitlenin kanser olasılığı durumunda radyolojik görüntüleme yapılır, akciğer, kemikler gibi uzak organlara sıçrayıp sıçramadığına bakılır ve kitleden biyopsi alınır. Biyopsi sonucuna ve radyolojik görüntü sonuçlarına göre hastalığın evresi belirlenir. Hasta multidisipliner biçimde radyolog, patolog, radyasyon onkoloğu, medikal onkolog ve kulak burun boğaz hastalıkları uzmanı eşliğinde değerlendirilir. Cerrahi, radyoterapi, cerrahi öncesi veya sonrası kemoterapi veya radyoterapi gibi seçenekler ile tedavi protokolü belirlenir. Uzun dönem takip önemlidir.