Bel Ağrısı
Belimiz vücudumuza destek vermek ve esneklik sağlamak için birlikte çalışan kemikler, eklemler, sinirler, bağlar ve kasların birbirine bağlandığı son derece iyi tasarlanmış bir yapıdır. Bel, vücudun üst kısmının ağırlığını taşırken, eğilme ve bükülme gibi günlük hareketleri sağlar. Belimizin kompleks yapısı, belimizi zorlanma ve ağrıya karşı hassas kılar.
Bel ağrısının nedenleri nelerdir
Ağrı belde künt bir ağrı şeklinde olabileceği gibi, batma hissi, alt sırttan uylukların arkasına, bazen alt bacaklara veya ayaklara doğru yayılan bir ağrı şeklinde de olabilir. Belde dar kanal, deformiteler, tümörler, enfeksiyonlar, enflamatuar durumlar (romatoid artrit veya ankilozan spondilit) ve böbrek taşları gibi iç organlardan kaynaklanan ağrılar bel ağrısı sebepleri arasındadır. Bel ağrısını kategorize etmenin birçok yolu olsa da yaygın kullanılan iki tipi vardır.
Mekanik ağrı: Bel ağrısının en yaygın nedeni olan mekanik ağrı, esas olarak kaslardan, bağlardan, eklemlerden (faset eklemler, sakroiliak eklemler) veya omurganın içindeki ve çevresindeki kemiklerden gelen ağrıdır. Bu ağrı türü bel, kalça ve bazen bacakların üst kısmında lokalize olma eğilimindedir. Genellikle omurga yüklenmesinden etkilenir ve hareket (öne arkaya yanlara eğilme ve rotasyon), aktivite, ayakta durma, oturma veya dinlenmeye bağlı olarak farklı hissedebilir.
Radiküler ağrı: Bu tip bir ağrı, omurilik sinir kökü sıkışırsa veya iltihaplanırsa ortaya çıkabilir. Radiküler ağrı, kalça içinde ve/veya bacaktan ayağa doğru bir sinir kökünü yolunu izleyerek, o siniyin yayıldığı bölgede kendini gösterebilir. Ağrı keskin, elektrik çarpması, yanma tipindedir ve uyuşma veya güçsüzlük (felç) ile ilişkili olabilir. Tipik olarak vücudun sadece bir tarafında hissedilir.
Bel ağrısında ayırıcı tanı
Hekim muayenesi ile, genellikle manyetik rezonans (MR) görüntüleme, bilgisayarlı tomografi (BT) görüntüleme, rontgen ve başka yöntemlerle ayırıcı tanı hedeflenir.
Bel ağrısında tedavi
Bel ağrısı tedavisi öncelikle kapsamlı bir araştırma ve tanı neticesinde planlanmalıdır. Yatak istirahati, ilaç tedavileri, korse tedavileri, fizyoterapi yöntemleri, enjeksiyonlar ve algolojik yöntemler ve cerrahi yöntemler kullanılmaktadır. Rahatlık sağlamak ve ağrıyı azaltmak için bir sırt desteği ve korseler kullanılabilir. Fizik tedavi egzersiz programı ile birlikte günlük olarak giyilen elastik olmayan korse tarzı bir kullanımın iyileşmeyi hızlandırabilir. Bel ağrısı tedavisi tekrarlayan bel ağrısı alevlenmeleri olasılığını azaltır ve kronik bel ağrısı gelişimini önlemeye yardımcı olur.
Osteopati ve manuel terapi
Omurga manipülasyonu gibi manuel uygulamalar, işlevselliği artırmak, sinir iritabilitesini azaltmak ve hareket açıklığını geri getirmek amacıyla anormal omurlara uygulanan yüksek hızlı, düşük amplitütlü uygulamaları içerir. Akut durumlarda daha etkilidir. Omurga mobilizasyonu, hareket aralığını artırmak amacı ile, düşük hızlı, yüksek amplitütlü uygulamalardır. Kronik durumlarda daha etkilidir.
Osteopati, sinir sistemi veya kas iskelet sistemi bozukluklarının cerrahi olmayan tedavisine adanmış bir sağlık mesleğidir. Genellikle osteopatlar, omurga manipülasyonu ve çevresindeki yapıların tedavisi üzerinde benzersiz bir odaklanma sağlar.
Fizik Tedavi
Bel ağrısınıı, beldeki sertliği azaltmak ve hareket aralığını iyileştirmek için tasarlanmış özel tekniklerden oluşan yaygın bir tedavi yöntemidir. Belinizdeki kasları ve dokuları inşa etmeyi, güçlendirmeyi ve geliştirmeyi amaçlayan hedefe yönelik egzersizler, buz ve ısıcak terapileri ile elektrik stimulasyonu ve ultrason gibi enstrumanları içerir.
Algolojik tedaviler
Sinir blokları, tüm vücudumuza yayılmış sinirlere yapılan müdahaleyi tanımlar. Sinir blokları için lokal anestezik enjeksiyonları yapılabilir. Hastalara birkaç hafta veya hatta aylarca ağrının giderilmesi, etkinin sadece lokal anestezik etkiye bağlı olmadığı, uzun süreli analjezinin, merkezi ağrı modülasyonu üzerindeki bir etkiye bağlı olduğu düşünülmektedir.
Sinir blokları için radyofrekans nöroablasyon, sinire yakın bir prob yerleştirilerek bu probun ucunun, radyo dalgaları ile, 40 ila 80 0C arasında ısı üreterek analjezik etki (ağrı dindirici) oluşturması sağlanır. Bu da hedeflenen sinirin tahrip olmasına ve ağrının kesilmesine neden olur. Bu işlem genellikle hasta sedasyon altındayken yapılır.
Bel ağrılarında lomber faset bloğu, lomber epidural steroid enjeksiyonu, lomber transforaminal epidural steroid enjeksiyonu, nukleoplasti, lomber sempatik blok uygulanabilir. Ayrıca proloterapi, nöralterapi, tetik nokta ve kuru iğne tedavisi, sakroiliak eklem enjeksiyonu ve ganglion impar enjeksiyonu yapılabilir.
Cerrahi tedaviler
Bel ağrısının nedeni ciddi bir bel fıtığı, bel kayması, dar kanal, osteoporotik kırık, travmatik kırık veya tümör olabilir. Bu gibi durumlarda cerrahi tedavi gerekebilir. Cerrahi tedavide mikrocerrahi, endoskobik yöntemler ya da daha kompleks cerrahi yöntemler kullanılabilir.
Bütünsel tedaviler
Bel ağrısında tanı konduktan sonra tedavi için her zaman tek bir yol olmayabilir. Bazen felç olmak üzere olan bir hastayı acil ameliyat etmek gerekebilir. Öte taraftan, fizik tedavi, manuel terapi ya da algolojik yöntemlerle ağrı girişimleriyle iyileşen pek çok hasta vardır. Bu hastaların osteoporoz gibi hastalıkları tedavi edilmeli, kilo kontrolü yapılmalıdır. Bu nedenle bir ekip tarafından tedavi edilmeleri ve günlük aktivitelerinin de düzenlenmesi gerekmektedir.