Siyatik Ağrısı
Siyatik ağrısı terimi, bacağın arkasındaki siyatik sinirin taşıdığı ağrı duyusundaki problemleri tanımlamak için kullanılır. Siyatik sinir kalça arkasından başlayarak, bacak arkası boyunca topuğa kadar iner. Bel fıtığı, spinal stenoz, dejeneratif disk hastalığı ve spondilolistezis gibi hastalıklarda sinir basısı sonucu oluşan bacakta ağrı, uyuşma, güç kaybı (felçler) ve karıncalanma fonksiyonlarını taşır.
Belirtileri
Siyatik ağrısı genellikle bir bacağı etkiler ve semptomlar bel veya kalçadan arkadan uyluğa ve bacağa yayılır. Siyatik ağrısı, uyluk ve bacağın önünde veya yanlarında da görülebilir. Bacak ağrısı, bacağın diğer kısımlarına kıyasla genellikle diz altında daha sık görülür. Siyatik ağrısı sürekli veya aralıklı olabilir. Ağrı genellikle yanma hissi veya keskin, ateş eden bir ağrı olarak tanımlanır. Ağrı genellikle bacakta belden daha şiddetlidir. Siyatik ağrısıyla birlikte görülen birkaç yaygın semptomdan birisi duyu değişimidir. Bacakta uyuşma, karıncalanma veya iğnelenme hissedilebilir. Diğer bir semptom kuvvet kaybıdır. Bacak ve ayakta güçsüzlük ve felç olabilir. Etkilenen bacakta ağırlık hissi, ayağın yerden kaldırılmasını zorlaşabilir. Siyatik ağrısı otururken, ayağa kalkma esnasında, uzun süre ayakta durmayla, öne eğilmeyle veya öksürmeye çalışırken daha kötü hissedebilir. Ağrı uzanırken artabilir veya sabit kalabilir ve bu da uyku bozukluğuna neden olabilir.
Tanı
Hekim muayenesinden sonra, genellikle manyetik rezonans (MR) görüntüleme ve bilgisayarlı tomografi (BT) görüntüleme ile siyatik ağrısının nedeni araştırılır. Kapsamlı bir değerlendirme ve tanı neticesinde tedavi planlanmalıdır. Semptomların ilerlemesini önlemek için siyatik ağrı varlığında mümkün olduğunca erken tanı konmalı, sonra da uygun tedavi yapılmalıdır.
Tedavi
Siyatik ağrısı tedavisinde ilaç tedavileri, fizyoterapi yöntemleri, enjeksiyonlar ve algolojik yöntemler ve cerrahi yöntemler kullanılmaktadır. Siyatik ağrının ilk basamak tedavileri tipik olarak yatak istirahati, fizik tedavi, korse tedavileri, ilaç tedavileri, terapötik enjeksiyonlar, algolojik tedaviler ve alternatif tedavilerin bir kombinasyonunu içerir. Akut siyatik ağrısı genellikle haftalar içinde konservatif tedaviler ile iyileşebilir. Nörolojik defisiti olan ya da ilerleyen hastalarda öncelikle cerrahi tedavi planlanmalıdır.
Algolojik tedavi
Lomber terapötik enjeksiyonlar, siyatik siniri etkileyen durumlardan kaynaklanan ağrının tedavisine yardımcı olabilir. Enjeksiyonlar genellikle, hastanın rahatlamasına ve bir fizik tedavi programından faydalanmasına izin verecek kadar ağrı kesici sağlamak amacıyla kullanılır. Enjeksiyonlar ayrıca ağrının kaynağını teşhis etmede bir işlev görür ve hedef sinirleri tanımlamak için kullanılabilir.
Epidural steroid enjeksiyonları: spinal stenoz, disk herniasyonu veya dejeneratif disk hastalığı gibi durumlardan kaynaklanan ağrıyı azaltmaya yardımcı olabilir. Fıtıklaşmış bir disk veya dejenere olmuş bir disk gibi kimyasal ve mekanik ağrı kaynaklarından siyatik sinir çevresindeki enflamatuar yanıtı kontrol eder.
Siyatik sinir kökü blokajları: Bu tip enjeksiyon omurilik siniri yakınında, intervertebral foremenden çıkarken uygulanır. İlaç iltihabı azaltır ve sinir tarafından iletilen ağrıyı uyuştırur.Çoğu terapötik enjeksiyon için, sonuçlar büyük ölçüde değişir. Bazı insanlar hemen ve sürekli ağrı rahatlaması yaşayabilir, bazıları sadece birkaç hafta veya ay boyunca ağrıyı hafifletebilir ve bazıları hiç ağrıyı hafifletebilir.
Fizik tedavi
Fizik tedavi, güçlendirme, germe ve aerobik eğzersizlerin bir kombinasyonunu içerir ve neredeyse her siyatik ağrısı tedavi planının merkezi bir bileşenidir. Fizik tedavi programına terapötik egzersizler de eklenebilir. Burada amaç sırt, karın, kalça ve kalçanın omurga ve kaslarını güçlendirmek, Hamstrings gibi sıkı ve esnek olmayan kasları germek, yürüme, yüzme veya havuz terapisi gibi hafif aerobik egzersizlerle vücuttaki sıvı ve besin değişimini teşvik etmektir.
Bazı dinlenme veya aktivite modifikasyonları gerekli olsa da, mümkün olduğunca fazla aktivite sürdürmek ve uzun süre fiziksel hareketsizlik veya yatak istirahat sürelerinden kaçınmak önemlidir.
Osteopatik tedavi
Maniplasyon ve mobilizasyonlar, omurganın hizalanmasını geliştirmeyi amaçlamaktadır. Bu teknikler, fıtıklaşmış diskler veya spinal stenoz gibi siyatik sinir ağrısına neden olabilecek altta yatan durumların ele alınmasına yardımcı olabilir. Osteopatik tedavi ile kan dolaşımını iyileştirmek, bu da vücutta daha iyi bir iyileşme yanıtı oluşturmak, ağrıya neden olacak gergin kasları gevşetmek ve doğal ağrı kesiciler olarak işlev gören vücuttaki hormonlar olan endorfinleri serbest bırakmak hedeflenmektedir.