Omurilik Tümörleri

Omurilik tümörleri omuriliğin içerisine yerleşmiş (intramedüller), dışına yerleşmiş (intradural ekstramedüller) ve omuriliği saran dura katmanının dışına yerleşmiş (ekstradura) tümörler olarak sınıflandırılır. Ekstradural tümörler omurilikten çıkan sinirlerden ve duradan kaynaklı olur. Omurilik tümörlerine ependimom, astrositom, dermoid ve epidermoid tümörleri, sinirlerden kaynaklı tümörlere schwannom’ları, duradan kaynaklı tümörlere de meningiomları örnek gösterebiliriz. Omurilik tümörlerinde lipomlar, dermoid tümörler, epidermoid tümörler ve astroistomlar iyi huylu tümörlerdir. Meningiomlar da sıklıkla iyi huylu olsalar da nadiren kötü huylu alt tipleri de izlenebilir. Ependimomlar ise grade’ine göre hem görece iyi huylu, hem de kötü huylu olabilirler.

Omuriliğin kendi dokusuna başka organlardan sıçramalar (metastaz) çok nadir izlenen durumdur. Bazı beyin tümörlerinin hücreleri, beyin omurilik sıvısı (BOS) içinden ilerleyerek burada tümör oluşumuna neden olabilir. Omurilik tümörleri omurga tümörlerine göre daha nadir karşılaşılan tümörlerdir. Bu tümörler hem çocuklarda hem de erişkinlerde görülebilir.

Bulgular

Omurilik tümörleri omuriliğin boyun ile kafa birleşim yerinden kuyruk sokumu kemiğine kadar görülebilir. Hastalarda meydana getirdiği klinik bulguları genellikle omuriliğin hangi seviyesini tuttuğu ile doğrudan ilişkilidir. Örneğin boyun bölgesini tutan biy omurilik tümörü hem kolları hem gövdeyi hem de bacakları etkileyebilecek problemlere neden olabilir. Beldeki bir tümör ise genellikle belden aşağıya klinik bulgu verir. Ağrı, duyu kaybı, yürüme güçlüğü, denge bozukluğu, idrar ve gaita yapma zorlukları sıklıkla görülebilir.

Tanı

Omurilik tümörleri tanısı için ilk tercih edilen tetkik manyetik resonans (MR) görüntülemedir. MR çekilemeyen yada tümörle etraf kemik dokuların ilişkisi görüntülemek istenen hastalarda bilgisayarlı tomografi (BT)’de gerekebilir.

Tedavi

Omurilik tümörleri için ilk tercih edilen tedavi yöntemi cerrahi tedavidir. Tümör saptanır saptanmaz mikrocerrahi yöntemlerle çıkartılma yoluna gidilir. Bu teknikte öncelikli amaç, hastanın nörolojik hasar almaması, felç, idrar kaçırma ya da duyu kusuru gibi bir sorun olmamasıdır. Hastayı hasarsız ameliyat etmek özellikle omuriliği invaze etmiş, sarmış tümörlerde mümkün olmayabilir. Burada da en az hasar hesaplanmaya çalışılır. Daha sonra patoloji neticesine göre tedavinin devamına karar verilir. Eğer yüksek dereceli ve kötü huylu bir tümör ise radyoterapi, radyocerrahi ve kemoterapi planlanabilir.

Bütünsel tedaviler

Omurilik tümörü tedavisi, omuriliğin yerleştiği yere, cerrahi ve radyoterapinin etkisine göre oluşturacağı fonksiyon kayıplarına göre, hastaların hem uzun süreli bakım, rehabilitasyon, fizik tedavi, egzersiz programı, nöro-ürolojik takip ve diyet ihtiyaçları olabilir. Hasta bütünsel olarak değerlendirilir ve tümörün tedavisi tamamlanırken, hastanın genel vücut sağlığını, sosyal durumunu ve ruh sağlığını destekleyecek tedaviler ilave edilir. Bu şekilde hastaların tedavi planlamasından tıbbi kontrollerine, beslenmesinden egzersiz programlarına kadar bir bütün olarak organize edilmeli, hastalıklar ile günlük yaşam kalitesi maksimum düzeye çıkartılmalıdır.